Službeni glasnik BiH, broj 36/25

Ustavni sud Bosne i Hercegovine u plenarnom sazivu, u predmetu broj U-22/24, rješavajući zahtjev Osnovnog suda u Sokocu – Odjeljenje u Palama (sudija Igor Roić), na osnovu člana VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine, člana 57. stav (2) tačka b), člana 59. st. (1) i (2) i člana 61. stav (4) Pravila Ustavnog suda Bosne i Hercegovine – prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Bosne i Hercegovine" br. 94/14, 47/23 i 41/24), u sastavu: Seada Palavrić, predsjednica Valerija Galić, potpredsjednica Angelika Nußberger, potpredsjednica Mirsad Ćeman, sudija Helen Keller, sutkinja Marin Vukoja, sudija na sjednici održanoj 29. maja 2025. godine donio je

ODLUKU O DOPUSTIVOSTI I MERITUMU

Odlučujući o zahtjevu Osnovnog suda u Sokocu – Odjeljenje u Palama (sudija Igor Roić) za ocjenu ustavnosti Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 56/22 i 43/23),

utvrđuje se da Zakon o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 56/22 i 43/23) nije u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine i odredbama člana II/4. Ustava Bosne i Hercegovine u vezi sa članom 14. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda i članom 26. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima zbog toga što ne sadrži odredbe o naknadi za topli obrok.

Nalaže se Narodnoj skupštini Republike Srpske da, u skladu sa članom 61. stav (4) Pravila Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, najkasnije u roku od šest mjeseci od dana objavljivanja ove odluke u "Službenom glasniku Bosne i Hercegovine" uskladi Zakon o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 56/22 i 43/23) sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine i odredbama člana II/4. Ustava Bosne i Hercegovine u vezi sa članom 14. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda i članom 26. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima tako što će propisati odredbe o naknadi za topli obrok.

Nalaže se Narodnoj skupštini Republike Srpske da, u skladu sa članom 72. stav (5) Pravila Ustavnog suda, u roku iz prethodnog stava obavijesti Ustavni sud Bosne i Hercegovine o mjerama preduzetim s ciljem izvršenja ove odluke.

Odluku objaviti u "Službenom glasniku Bosne i Hercegovine", "Službenim novinama Federacije Bosne i Hercegovine", "Službenom glasniku Republike Srpske" i "Službenom glasniku Brčko distrikta Bosne i Hercegovine".

OBRAZLOŽENJE

I. Uvod

1. Osnovni sud u Sokocu – Odjeljenje u Palama (sudija Igor Roić; u daljnjem tekstu: podnosilac zahtjeva) podnio je 17. decembra 2024. godine Ustavnom sudu Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Ustavni sud) zahtjev za ocjenu usklađenosti člana 2. Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 56/22 i 43/23; u daljnjem tekstu: Zakon o plaćama i naknadama) sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 14. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda (u daljnjem tekstu: Evropska konvencija), članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju, te članom 26. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima (u daljnjem tekstu: Međunarodni pakt).

II. Postupak pred Ustavnim sudom

2. Na osnovu člana 23. Pravila Ustavnog suda, od Narodne skupštine Republike Srpske (u daljnjem tekstu: Narodna skupština) zatraženo je 8. januara 2025. godine da u roku od 30 dana od prijema dopisa dostavi odgovor na zahtjev.

3. Narodna skupština nije dostavila odgovor na zahtjev.

III. Zahtjev

a) Navodi iz zahtjeva

4. Obrazlažući zahtjev, podnosilac zahtjeva navodi da su osporenom odredbom Zakona o plaćama i naknadama sudije iz Republike Srpske diskriminirane u odnosu na sve ostale zaposlene u tom entitetu, kao i u odnosu na sudije iz Federacije BiH, jer tom odredbom nije propisano da imaju pravo na naknadu toplog obroka. Navodi da je Ustavni sud Odlukom broj U-18/21 već utvrdio da Zakon o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 66/18) nije u skladu s Ustavom BiH, Evropskom konvencijom i Međunarodnim paktom upravo zbog toga što taj zakon nije sadržavao odredbe o naknadi za topli obrok. Nakon toga, kako to podnosilac zahtjeva obrazlaže, Narodna skupština je usvojila Zakon o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 56/22). Podnosilac zahtjeva navodi da je članom 2. stav 2. tog zakona bilo propisano da je u osnovnu mjesečnu plaću uračunata naknada za topli obrok koja se ne može posebno iskazivati. Ustavni sud je Odlukom broj U-26/22 utvrdio da je novelirani član 2. stav 2. Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 14. Evropske konvencije, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju te članom 26. Međunarodnog pakta.

5. Međutim, Ustavni sud Republike Srpske je Odlukom broj U-68/21 od 26. aprila 2023. godine utvrdio da član 2. stav 2. Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 43/23 od 12. maja 2023. godine) nije u skladu s Ustavom Republike Srpske, te je ta odredba prestala važiti. Stoga, kako to podnosilac zahtjeva navodi, osporeni zakon ponovo ne sadrži odredbe o pravu na naknadu za topli obrok.

b) Predmet povodom kojeg je podnesen zahtjev

6. Podnosilac zahtjeva je naveo da se pred tim sudom vodi parnični postupak po tužbi sutkinje Okružnog privrednog suda u Istočnom Sarajevu (u daljnjem tekstu: tužiteljica) protiv Republike Srpske radi isplate potraživanja iz radnog odnosa. Naime, tužiteljici za sve vrijeme rada – od 22. januara 2024. godine nije isplaćivana naknada za topli obrok, te je u konkretnom parničnom postupku zahtijevala naknadu materijalne štete po tom osnovu.

IV. Relevantni propisi

7. Zakon o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 56/22) u relevantnom dijelu glasi:

Član 2.

(1) Osnovna mjesečna plaća sudija je plaća u kojoj su sadržani porez na dohodak i doprinosi i iznosi:

1) za sudije osnovnih sudova i okružnih privrednih sudova - 4.426 KM,

2) za šefove odjeljenja osnovnih sudova i okružnih privrednih sudova - 4.799 KM,

3) za predsjednike osnovnih sudova i okružnih privrednih sudova - 5.171 KM,

4) za predsjednike osnovnih sudova sa 30 ili više sudija - 5.914 KM,

5) za predsjednike osnovnih sudova sa 60 ili više sudija - 6.659 KM,

6) za sudije okružnih sudova i Višeg privrednog suda - 5.544 KM,

7) za šefove odjeljenja okružnih sudova - 5.914 KM,

8) za predsjednike okružnih sudova i Višeg privrednog suda - 6.287 KM,

9) za sudije Vrhovnog suda Republike Srpske - 7.032 KM,

10) za šefove odjeljenja Vrhovnog suda Republike Srpske - 7.402 KM,

11) za predsjednika Vrhovnog suda Republike Srpske - 8.147 KM.

(2) U osnovnu mjesečnu plaću iz stava 1. ovog člana uračunata je naknada za topli obrok, koja se ne može posebno iskazivati.

8. Odluka Ustavnog suda Republike Srpske broj U-68/21 ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 43/23 od 12. maja 2023. godine):

Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske i člana 40. stav 5, člana 57. tačka a), člana 60. stav 1. tačka a) i člana 61. stav 1. t. b) i g) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 26. aprila 2023. godine, donio je

O D L U K U

Utvrđuje se da član 2. stav 2. Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 56/22) nije u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske.

Ne prihvaća se inicijativa za ocjenjivanje ustavnosti člana 2. stav 1. i člana 6. st. 1, 2, 3. i 4. Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 56/22).

Obustavlja se postupak za ocjenjivanje ustavnosti čl. 2. i 6. Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 66/18 i 119/21).

9. Zakon o Ustavnom sudu Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 104/11 i 92/12 – ispravka) u relevantnom dijelu glasi:

Član 5. stav 1.

(1) Kada Sud utvrdi da zakon nije u saglasnosti sa Ustavom, taj zakon, odnosno njegove odredbe koje nisu u saglasnosti sa Ustavom, prestaju važiti danom objave odluke Suda.

V. Dopustivost

10. Pri ispitivanju dopustivosti zahtjeva Ustavni sud je pošao od odredbe člana VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine.

11. Član VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine glasi:

c) Ustavni sud je nadležan u pitanjima koja mu je proslijedio bilo koji sud u Bosni i Hercegovini u pogledu toga da li je zakon, o čijem važenju njegova odluka ovisi, kompatibilan sa ovim Ustavom, sa Evropskom konvencijom o ljudskim pravima i osnovnim slobodama i njenim protokolima, ili sa zakonima Bosne i Hercegovine; ili u pogledu postojanja ili domašaja nekog opšteg pravila međunarodnog javnog prava koje je bitno za odluku suda.

12. Zahtjev za ocjenu ustavnosti podnio je Osnovni sud u Sokocu – Odjeljenje u Palama (sudija Igor Roić), što znači da je zahtjev podnijelo ovlašteno lice iz člana VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine (vidi Ustavni sud, Odluka o dopustivosti i meritumu broj U-5/10 od 26. novembra 2010. godine, tač. 7–14, objavljena u "Službenom glasniku Bosne i Hercegovine" broj 37/11). Također, Ustavni sud zapaža da se zahtjevom traži ocjena kompatibilnosti Zakona o plaćama i naknadama s odredbama Ustava Bosne i Hercegovine, Evropske konvencije i Međunarodnog pakta te da od važenja tog zakona zavisi odluka redovnog suda, iz čega slijedi da nesporno postoji nadležnost Ustavnog suda za odlučivanje iz člana VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine. Osim toga, Ustavni sud smatra da ne postoje drugi razlozi nedopustivosti iz člana 19. stav (1) Pravila Ustavnog suda. Stoga, Ustavni sud smatra da su ispunjeni uvjeti za razmatranje merituma predmeta.

VI. Meritum

13. Podnosilac zahtjeva smatra da član 2. Zakona o plaćama i naknadama nije u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 14. Evropske konvencije, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju te članom 26. Međunarodnog pakta.

14. U Ustavu Bosne i Hercegovine relevantne odredbe glase:

Član I
Bosna i Hercegovina

2. Demokratska načela

Bosna i Hercegovina je demokratska država koja funkcioniše u skladu sa zakonom i na osnovu slobodnih i demokratskih izbora.

Član II
Ljudska prava i osnovne slobode

4. Nediskriminacija

Uživanje prava i sloboda, predviđenih u ovom članu ili u međunarodnim sporazumima navedenim u Aneksu I ovog Ustava, osigurano je svim licima u Bosni i Hercegovini bez diskriminacije po bilo kojem osnovu kao što je pol, rasa, boja, jezik, vjera, političko i drugo mišljenje, nacionalno ili socijalno porijeklo, povezanost sa nacionalnom manjinom, imovina, rođenje ili drugi status.

15. Član 14. Evropske konvencije glasi:

Zabrana diskriminacije

Uživanje prava i sloboda predviđenih u ovoj konvenciji osigurava se bez diskriminacije po bilo kom osnovu, kao što su spol, rasa, boja kože, jezik, vjeroispovijest, političko ili drugo mišljenje, nacionalno ili socijalno porijeklo, povezanost s nacionalnom manjinom, imovina, rođenje ili drugi status.

16. Član 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju glasi:

Opća zabrana diskriminacije

1. Uživanje svakog prava koje zakon predviđa mora se osigurati bez diskriminacije po bilo kom osnovu, kao što su spol, rasa, boja kože, jezik, vjeroispovijest, političko ili drugo mišljenje, nacionalno ili socijalno porijeklo, povezanost s nacionalnom manjinom, imovina, rođenje ili drugi status.

2. Javne vlasti ne smiju ni prema kome vršiti diskriminaciju po bilo kom osnovu kao što su oni spomenuti u stavu 1.

17. Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima od 16. decembra 1966. godine u relevantnom dijelu glasi:

Sva su lica jednaka pred zakonom i imaju pravo bez ikakve diskriminacije na podjednaku zaštitu zakona. U tom smislu, zakon mora da zabranjuje svaku diskriminaciju i da osigura svim licima podjednaku i uspješnu zaštitu protiv svake diskriminacije, naročito u pogledu rase, boje, spola, jezika, političkog ili drugog ubjeđenja, nacionalnog ili socijalnog porijekla, imovnog stanja, rođenja ili svakog drugog stanja.

18. U vezi s navodima iz zahtjeva, Ustavni sud podsjeća da se u više svojih odluka donesenih na osnovu člana VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine bavio pitanjem ustavnosti zakona zato što nisu propisivali specifične naknade po osnovu rada za sudije i tužioce kao nosioce pravosudnih funkcija, ali i za ostalo stručno osoblje u pravosudnim institucijama. Naime, Ustavni sud je u Odluci broj U-7/12 od 30. januara 2013. godine utvrdio neustavnost Zakona o plaćama i drugim naknadama u sudskim i tužilačkim institucijama BiH zato što ne sadrži odredbe o naknadama troškova prijevoza, toplog obroka i odvojenog života za sudije, tužioce, ali i ostalo stručno osoblje. Tu praksu je slijedio i u svojim kasnijim odlukama. Pri tome, Ustavni sud podsjeća da je o istom pitanju – ustavnost Zakona o plaćama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 66/18) u kontekstu nepostojanja odredbi o naknadi za topli obrok odlučivao u predmetu broj U-18/21. U toj odluci Ustavni sud je ukazao: "U konkretnom predmetu, nesporno je da naknada toplog obroka u osporenom zakonu sudijama i tužiocima nije propisana (propisane su naknade putnih troškova i troškova edukacije). Nasuprot tome, [...] proizlazi da je naknada toplog obroka propisana državnim službenicima i ostalim zaposlenim u ministarstvima, drugim republičkim organima uprave i zaposlenim u stručnim službama Vlade Republike Srpske, kao i zaposlenim u institucijama pravosuđa (član 6. stav 4. Zakona o plaćama zaposlenih u organima Republike Srpske i član 8. Zakona o plaćama zaposlenih u institucijama pravosuđa Republike Srpske). Dakle, ova vrsta naknade propisana je ostalim budžetskim korisnicima, a nije sudijama i javnim tužiocima. Prema tim odredbama, naknada toplog obroka uračunata je u iznos osnovne plaće. Dalje, zaposlenici koji nisu budžetski korisnici naknadu toplog obroka ostvaruju na osnovu odredbi Zakona o radu Republike Srpske (član 132. stav 1. tačka 4), i to u visini od 0,75% prosječne neto plaće u Republici Srpskoj za prethodnu godinu, za svaki radni dan radnika, ukoliko kod poslodavca nije organizirana ishrana radnika. Također, sudije i tužioci iz Federacije BiH imaju pravo na novčanu naknadu za ishranu u toku dana (topli obrok) u visini od 1% prosječne plaće isplaćene u Federaciji BiH po posljednjem statističkom podatku (član 6a. Zakona o plaćama i naknadama sudija i tužilaca u Federaciji BiH). Stoga, proizlazi da postoji razlika u ostvarivanju prava na naknadu toplog obroka između sudija i tužilaca u Republici Srpskoj, s jedne strane, u odnosu na ostale budžetske korisnike u Republici Srpskoj, te sve ostale zaposlenike u Republici Srpskoj koji nisu budžetski korisnici, kao i u odnosu na nosioce sudijske i tužilačke funkcije u Federaciji BiH (u odnosu na predmete koji se tiču diskriminacije u vezi s naknadama koje priznaje domaće pravo vidi Petrovic protiv Austrije, 27. mart 1998. godine, Izvještaji presuda i odluka 1998-II; Okpisz protiv Njemačke broj 59140/00, 25. oktobar 2005. godine i Vrountou protiv Kipra broj 33631/06, 13. oktobar 2015. godine). Imajući u vidu navedeno, te primjenjujući praksu iz predmeta br. U-7/12, U-29/13 i U-7/21 na konkretan slučaj, s obzirom na to da se de facto radi o situaciji o kojoj je Ustavni sud već odlučivao, samo na različitim nivoima pravosuđa (Bosna i Hercegovina i Federacija BiH), Ustavni sud je mišljenja da osporeni zakon nije u skladu s odredbama člana I/2. Ustava BiH jer krši princip nezavisnosti pravosuđa (što uključuje i finansijsku nezavisnost sudstva uopće i sudije kao pojedinca) kao osnovne garancije vladavine prava. Dalje, pozivajući se na razloge iz navedenih odluka, Ustavni sud zaključuje da, budući da ne sadrži odredbe koje reguliraju naknadu na ime toplog obroka, osporeni zakon nije u skladu ni s odredbama člana II/4. Ustava BiH u vezi sa članom 14. Evropske konvencije, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju i članom 26. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima" (vidi Ustavni sud, Odluka o dopustivosti i meritumu broj U-18/21 od 24. marta 2022. godine, tač. 38. i 39, dostupna na www.ustavnisud.ba).

19. Vraćajući se na konkretni predmet, Ustavni sud zapaža da je nakon donošenja citirane odluke Ustavnog suda Narodna skupština donijela osporeni Zakon o plaćama i naknadama koji je u članu 2. stav 2. propisivao pravo na naknadu za topli obrok (vidi tačku 6. ove odluke). Na taj način je otklonjena neustavnost utvrđena Odlukom broj U-18/21, što je Ustavni sud potvrdio i u Odluci broj U-26/22 (op. cit., tačka 56). Međutim, Ustavni sud Republike Srpske je utvrdio da član 2. stav 2. Zakona o plaćama i naknadama nije u skladu s Ustavom Republike Srpske, te je ta odredba prestala važiti danom objavljivanja te odluke, shodno članu 5. stav 1. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske (vidi tač. 8. i 9. ove odluke). Naime, prema odredbama člana 5. stav 1. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske, "kada Sud utvrdi da zakon nije u saglasnosti s Ustavom, taj zakon, odnosno njegove odredbe koje nisu u saglasnosti s Ustavom, prestaju važiti danom objavljivanja odluke Suda" (vidi relevantne propise – tačka 9. ove odluke).

20. U vezi s konačnošću odluka ustavnih sudova entiteta, Ustavni sud je u Odluci broj AP-2391/07 naglasio da, u odnosu na apelanticine navode o kršenju prava počinjenih Odlukom Ustavnog suda FBiH broj U 7/07, Ustavni sud podsjeća da je u svojoj Odluci broj AP-2391/07 (vidi Odluku Ustavnog suda broj AP-2391/07 od 27. novembra 2010. godine, objavljenu na www.ustavnisud.ba) usvojio stav da "nije u duhu Ustava Bosne i Hercegovine i pravnog poretka da kroz apelacionu nadležnost Ustavnog suda dozvoli ispitivanje apelacije kojom se osporava odluka entitetskog suda donesena iz oblasti apstraktne nadležnosti entitetskog ustavnog suda. Ako bi se ispitivala odluka entitetskog ustavnog suda u konkretnom slučaju, to bi značilo da se kroz 'apelacionu nadležnost' Ustavnog suda dozvoli ponovno ispitivanje 'ustavnosti' konačne i obavezujuće odluke entitetskog ustavnog suda, što svakako ne potpada pod nadležnost Ustavnog suda iz člana VI/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine i nikako ne doprinosi pravnoj sigurnosti i vladavini prava. […] U vezi s tim, slijedi da Ustavni sud nema nadležnost da u apelacionom postupku razmatra odluku Ustavnog suda FBiH iz apstraktne nadležnosti, odnosno da razmatra da li odluka entitetskog ustavnog suda kojom je ukinut/promijenjen neki zakon, odnosno opći akt, krši neka od apelantovih ustavnih prava".

21. Dakle, iz prakse Ustavnog suda proizlazi mutatis mutandis da se Odluka Ustavnog suda Republike Srpske broj U-68/21 ne bi mogla preispitivati ni kroz apelacionu nadležnost iz člana VI/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine. Kada je u pitanju apstraktna nadležnost Ustavnog suda iz člana VI/3.a) i VI/3.c) Ustava Bosne i Hercegovine, u okviru te nadležnosti ne mogu se preispitivati odluke entitetskih ustavnih sudova, odnosno ne može se preispitivati Odluka Ustavnog suda Republike Srpske broj U-68/21.

22. Stoga, s obzirom na to da se navedena odluka Ustavnog suda Republike Srpske ne može preispitivati, Ustavnom sudu ostaje da ispita da li je Zakon o plaćama koji je na snazi, nakon Odluke Ustavnog suda Republike Srpske broj U-68/21, u skladu s Ustavom Bosne i Hercegovine.

23. Ustavni sud zapaža da Zakon o plaćama i naknadama identično kao i u citiranom predmetu broj U-18/21 ne sadrži odredbe koje reguliraju naknadu na ime toplog obroka. Takva pravna situacija je u suštini jednaka situaciji koja je postojala prije donošenja osporenog Zakona o plaćama i naknadama kada je donesena Odluka Ustavnog suda broj U-18/21 (vidi tačku 18. ove odluke).

24. Stoga, evidentno je da ponovo postoji razlika u ostvarivanju prava na naknadu toplog obroka između sudija i tužilaca u Republici Srpskoj, s jedne strane, u odnosu na ostale budžetske korisnike u Republici Srpskoj, te sve ostale zaposlenike u Republici Srpskoj koji nisu budžetski korisnici, kao i u odnosu na nosioce sudijske i tužilačke funkcije u Federaciji BiH. Prema tome, Ustavni sud smatra da osporeni zakon nije u skladu s odredbama člana I/2. Ustava BiH jer krši princip nezavisnosti pravosuđa (što uključuje i finansijsku nezavisnost sudstva uopće i sudije kao pojedinca) kao osnovne garancije vladavine prava. Osim toga, pozivajući se na razloge iz navedenih odluka, Ustavni sud zaključuje da, budući da ne sadrži odredbe koje reguliraju naknadu na ime toplog obroka, osporeni zakon nije u skladu ni s odredbama člana II/4. Ustava BiH u vezi sa članom 14. Evropske konvencije, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju i članom 26. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima (op. cit., U-18/21 od 24. marta 2022. godine, tač. 38. i 39).

25. Stoga, Ustavni sud zaključuje da osporeni Zakon o plaćama i naknadama nije u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 14. Evropske konvencije, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju te članom 26. Međunarodnog pakta.

VII. Zaključak

26. Ustavni sud zaključuje da osporeni Zakon o plaćama i naknadama nije u skladu s odredbama člana I/2. Ustava BiH i odredbama člana II/4. Ustava BiH u vezi sa članom 14. Evropske konvencije, članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju i članom 26. Međunarodnog pakta budući da ne sadrži odredbe u pogledu naknada za topli obrok.

27. Na osnovu člana 59. st. (1) i (2) i člana 61. stav (4) Pravila Ustavnog suda, Ustavni sud je odlučio kao u dispozitivu ove odluke.

28. Prema članu VI/5. Ustava Bosne i Hercegovine, odluke Ustavnog suda su konačne i obavezujuće.

Predsjednica
Ustavnog suda Bosne i Hercegovine
Seada Palavrić, s. r.